بر طبق ماده 214 قانون مجازات اسلامی قانونگذار مجرم را ملزم به بازگردان مالی که در اثر ارتکاب جرم به دست آورده است می کند و اگر مالی که سارق دزدیده است موجود نباشد باید مثل مالی که دزدیده است را بازگرداند و اگر مثل آن مال پیدا نشد قیمت آن را به صاحب مال بازگرداندن و همچنین باید خساراتی که به وجود آورده را نیز جبران کند.
استرداد مال در صورت صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب
اگر مقام قضایی در دادسرا قرار منع یا موقوفی تعقیب را به یکی از دلایل صادر نماید باید تکلیف اشیا و اموال کشف شده را که دلیل یا وسیله ارتکاب جرم بوده است یا از جرم سرقت به دست آورده و یا حین ارتکاب از آن استفده کرده است تعیین کند.
لازم به ذکر است که مقام قضایی دستور ضبط یا مسترد کردن و یا معدوم کردن ان را می دهد.
همچنین اگر ذینفع یا مال باخته از مقام قضایی تقاضای رد مال را در حین رسیدگی به پرونده بخواهد دادستان با وجود شرایط زیر دستور را صادر می نماید:
وجود تمام یا قسمتی از آن اشیاء و اموال دربازپرسی یا دادرسی لازم نباشد.
اشیا و اموال سرقت شده، بلامعارض باشد.
جز اموال و اشیایی نباشد که باید ضبط یا معدوم گردد.
پکیج حقوقی مخصوص شرکتها، اشخاص، کلینیک های زیبایی و پزشکی
استرداد اموال سرقت شده چگونه است؟
هنگامی که یک نفر اموال دیگری را بدون اجازه بردارد و یا برباید مرتکب عمل دزدی یا سرقت شده است. این عمل در قانون مجازات اسلامی به عنوان یک جرم شناخته و جرم انگاری شده است. و مرتکب به این جرم مطابق با همین قانون مجازات می‌شود.
استرداد اموال سرقت شده
اما علاوه بر مجازات، سارق موظف می‌شود مالی که سرقت نموده را نیز به صاحب مال بازگرداند. به این کار، استرداد اموال سرقت شده گفته می‌شود.
قربانی سرقت یا فرد مالباخته باید با مراجعه به مرجع قضایی صالح سرقت و جرم انجام شده را پیگیری نموده و شکایت خود را مطرح نماید. شاکی می‌توانند برای پیگیری جرم سرقت و مجازات سارق با ارائه شکواییه رد مال مسروقه، شکایت خود را مطرح کند. دادگاه نیز با بررسی دادخواست استرداد اموال سرقت شده و دستگیری سارق حکم مقتضی را صادر می‌نماید.
ماده 214 قانون مجازات اسلامی
قانون مجازات اسلامی در متن ماده 214 خود بیان داشته است: مجرم باید مالی را که در اثر ارتکاب جرم تحصیل کرده است، اگر موجود باشد عین آن را و اگر موجود نباشد مثل آن را و در صورت عدم امکان رد مثل، قیمت آن را به صاحبش رد کند و از عهده خسارات وارده نیز برآید. هرگاه از حیث جزائی وجهی بر عهده مجرم تعلق گیرد، استرداد اموال یا تادیه خسارت مدعیان خصوصی بر آن مقدم است.
تکلیف مراجع قضائی در رد مال مسروقه
به موجب قانون، اموال مسروقه که در جریان تحقیقات کشف و توقیف می شود باید به دستور قاضی به کسی که مال از او سرقت رفته بازگردانده شود اما برای تحقق این امر شرایطی وجود دارد که به اختصار به آنها می پردازیم.
1- عین مال مسروقه کشف شده باشد. بنابراین چنانچه مال مسروقه هزار متر پارچه فاستونی بوده که پس از سرقت تبدیل به کت و شلوار شده باشد قابلیت استرداد ندارد زیرا عین مال مسروقه تبدیل شده است.
2- وجود مال مسروقه نزد قاضی جهت کشف واقع ضروری نباشد. برای مثال چنانچه بازپرس برای انجام انگشت نگاری یا سایر آزمایشات جنائی ضروری تشخیص دهد که مال مسروقه تا انجام کارشناسی به صاحبش مسترد نشود مال مسروقه به مال باخته برگردانده نخواهد شد.
3- مال مزبور معارضی نداشته باشد. پس اگر مال مسروقه یک تخته فرش باشد که غیر از شاکی شخص دیگری نیز مدعی آن باشد نمی توان آن مال را به شاکی مسترد کرد.
شرایط استرداد اموال مسروقه
باید عین مال دزدیده شده پیدا شود. به طور مثال اگر مال مسروقه پانصد متر متر پارچه بوده که پس از سرقت تبدیل به لباس شده باشد، قابلیت استرداد و برگرداندن ندارد زیرا دیگر عین مال مسروقه وجود ندارد.
وجود مال مسروقه در دادگاه برای کشف حقیقت ضروری نباشد، برای مثال اگر بازپرس برای انجام انگشت نگاری یا سایر آزمایش های جنایی تشخیص دهد که مال مسروقه باید تا کارشناسی کامل به صاحبش بازگردانده نشود، مال به مالباخته برگردانده نخواهد شد.
مال مذکور معارضی نداشته باشد، به طور مثال اگر مال مسروقه یک تابلوی نفیس باشد که غیر از شاکی شخص دیگری نیز مدعی مالکیت آن باشد، دادگاه نمی تواند آن مال را به شاکی برگرداند.
نمونه درخواست استرداد اموال سرقت شده
بازپرس محترم شعبه…. دادسرای عمومی انقلاب شهرستان….
با سلام. احتراما اینجانب…… فرزند……….. شاکی پرونده کلاسه….. که اموال زیر از من به سرقت رفته و حالیه در اداره آگاهی…… توقیف می باشد تقاضای استرداد آن را دارم.
اموال : 1- ……………………… 2- ………………………… 3- …………………………….
تاریخ …………..
امضاء
دریافت مشاوره حقوقی
گروه وکلای راهکار با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
