کاهش خواسته چیست ؟
کاهش خواسته به معنای کم کردن خواسته اولیه خواهان است که در دادخواست قید نموده است ، قانون گذار کاهش خواسته را در قانون پیشبینی نموده است و ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی را به این امر اختصاص داده است اما کاهش خواسته زمانی مصداق پیدا می کند که میزان خواسته معلوم یا عین معین باشد.
در چه صورتی خواهان میتواند خواسته اولیه خود را که در دادخواست نوشته است، کم نماید؟
جهت کاهش خواسته وجود یکی از دو شرط ذیل ضروری می باشد.
خواسته معلوم باشد یا خواسته عین معین باشد.
مثال: اگر خواسته تعدادی سکه باشد امکان کم کردن آن وجود دارد چرا که میزان خواسته معلوم است.
گاهی خواسته عین معین است مثل کاهش شش دانگ یک مغازه به سه دانگ آن ، که در این صورت کاهش خواسته امکان پذیر است.
کاهش خواسته در واقع نوعی اقرار ضمنی از طرف خواهان محسوب میشود مبنی بر اینکه بر عدم استحقاق خود بر مبلغ اولیه اقرار می نماید و از خواسته قبلی خود که در دادخواست قید کرده است عدول می نماید.
خواهان دعوا تا چه زمانی مهلت دارد که خواسته خود را کاهش دهد؟
قانونگذار در بند اول ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی ضمن مجاز اعلام کردن انجام کاهش خواسته ، مهلت آن را هم بیان نموده است و چنین عنوان کرده است:
“خواهان می تواند خواسته خود را که در دادخواست تصریح کرده در تمام مراحل دادرسی کم کند.”
قانونگذار در بند اول ماده فوق کم کردن خواسته را در تمام مراحل دادرسی(بدوی ، واخواهی ،تجدید نظر) مجاز اعلام کرده است اما فرجام را از این دایره خارج نموده ، چرا که شآن دیوان عالی کشور بسیار ارجح است. و جز در موارد محدودی وارد رسیدگی ماهوی نمی شود و رسیدگی دیوان در اکثر مواقع شکلی می باشد ، از این جهت کم کردن خواسته که امری ماهوی است در مرحله فرجام امکان پذیر نمی باشد.
کاهش خواسته چه اثراتی را به همراه دارد؟
زمانی که خواسته کاهش پیدا می کند ، این عمل اثراتی را به همراه دارد از جمله اینکه:
تغییر در محدوده رسیدگی دادگاه:کاهش خاسته باعث میشود محدوده رسیدگی دادگاه تا حد خواسته جدید کاهش یابد و دادگاه دیگر مجاز نیست که به بیش از مبلغ جدید خوانده را به بهایی محکوم نماید.
دریافت خسارت بر مبنای خواسته جدید: کاهش خاسته در خسارت دادرسی که خواهان در صورت محکومیت بایستی به خوانده پرداخت نماید ، خود را نشان می دهد و خسارت بر مبنای خواسته جدید لحاظ میشود.
شکایت از رای بر اساس خواسته کاهش یافته: هنگامی که خواسته کاهش پیدا میکند ،امکان یا عدم امکان شکایت از رای بر اساس خواسته کاهش یافته ملاک عمل است.