بر اساس قانون مدنی کشور اگر زن از انجام وظایفی که نسبت به همسرش بر عهده دارد، خودداری نماید و بدون اجازه مرد، خانه را ترک کند، مرد حق ارائه شکایت جهت عدم تمکین همسر خود را به دادگاه خانواده دارد.
اگر زن مجدداً خودداری کند و در برابر سرپیچی خود اصرار ورزد و قصد طلاق داشته باشد اما مرد راضی به طلاق و جدایی نباشد، مرد می‌تواند زن را ناشزه کند. مطابق با ماده 1102 قانون مدنی «همین که نکاح به طور صحت واقع شد، روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می‌شود.»
در این مقاله از مجله حقوقی راهکار قصد داریم به بررسی طلاق زن ناشزه بپردازیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه طلاق و مشاوره جهت تمکین و عدم تمکین زن از شوهر با وکلا و مشاوران حقوقی راهکار از طریق تماس تلفنی ارتباط برقرار نمایید.
زن ناشزه کیست؟
نشوز به معنای نافرمانی زن از همسر خود بوده و به زنی که از انجام تکالیف قانونی و شرعی خود در قبال شوهرش خودداری نماید، ناشزه گفته می‌شود. بنابراین منظور از ناشزه کردن زن، اجبار او برای انجام وظایف خود در برابر شوهرش است و اگر زن خانه شوهر را ترک کرده باشد، راهی جهت برگرداندن زن محسوب می‌گردد.
بر طبق ماده 1108 قانون مدنی «هر گاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظائف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.» بنابراین زنی که از انجام وظایف خود در زندگی مشترک سرپیچی نماید، حق دریافت نفقه از همسرش را نخواهد داشت.
تمکین چیست؟
تمکین در لغت به معنای اطاعت و سازگاری، در معنای خاص و عرفی به اطاعت کردن زن نسبت به خواسته‌های همسرش گفته می‌شود. مطابق با ماده 1105 قانون مدنی «در روابط زوجین ریاست خانواده از خصائص شوهر است.» همچنین در اصطلاح حقوقی تمکین به دو نوع عام و تمکین خاص بوده که در ادامه به بررسی این دو نوع تمکین می‌پردازیم.
تمکین عام و تمکین خاص
تمکین عام به معنای خوش خلقی زن با مرد و اطاعت از خواسته‌های معقول همسرش است. تمکین همچنین امری دو طرفه بوده و مرد نیز باید به خواسته‌ها و نیازهای منطقی زن پاسخگو باشد. بر اساس ماده 1103 قانون مدنی «زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند.»
بنابراین با توجه به تعریف تمکین عام اگر مرد از زن خواسته‌های نامتعارف و غیر شرعی داشته باشد، زن موظف به اطاعت از همسرش نخواهد بود. تمکین خاص نیز به معنای به جا آوردن رابطه زوجیت و زناشویی است.
شرایط طلاق زن ناشزه چگونه است؟
با توجه به قانون حمایت از خانواده و موازین شرعی اسلام، زن نسبت به همسر خود دارای تکالیفی است که مهم ترین و اصلی ترین وظیفه زن در قبال شوهر، تمکین است. در صورتی که زن از تمکین با شوهر خود خودداری نماید، مرتکب نشوز شده و طلاق زن ناشزه از آثار و عواقب عدم تمکین زن از شوهر به شمار می‌رود. بنابراین از شرایط طلاق زن ناشزه، عدم تمکین زن در قبال همسر خود است.
آیا زن ناشزه می تواند طلاق بگیرد؟
بر اساس قانون مدنی، زن بعد از جاری شدن عقد نکاح باید نسبت به همسر خود تمکین داشته باشد. همچنین مرد نیز باید نسبت به نیازهای همسر خود پاسخگو باشد. بنابراین این وظایف دو طرفه بوده و زوجین باید به خواسته‌های یکدیگر جوابگو باشند. در برخی از زندگی‌های مشترک به علت وجود دلایل قانونی و منطقی، زن از تمکین در برابر شوهر خود خودداری می‌کند زیرا دارای دلیل موجهی برای عدم تمکین از همسرش است.
بنابراین اگر زن به علت وجود دلایل قانونی از تمکین خودداری کند، زن ناشزه خوانده نمی‌شود. اما اگر عدم تمکین زن، به علت دلایل غیر منطقی نظیر لجبازی یا تنفر باشد، زن ناشزه خوانده خواهد شد. اگر مرد در دعوای الزام به تمکین، عدم تمکین زن به دلیل غیر قانونی را اثبات نماید، قانون گذار، حکم الزام به تمکین زن را صادر خواهد کرد.
بنابراین اگر زن به دلایل غیرمنطقی از تمکین امتناع و ناشزه شود، حق درخواست طلاق از همسرش را ندارد و طلاق از طرف زن ناشزه امکان پذیر نیست. مگر اینکه زن ناشزه، مرد را راضی به طلاق توافقی کند، حق طلاق داشته باشد یا با اتکا به یکی از شروط دوازده گانه ضمن عقد، درخواست طلاق از همسرش را به دادگاه خانواده ارائه نماید.
همچنین اگر زن با داشتن دلیل موجه تمکین نکند و این عدم تمکین، به علت یکی از موارد عسر و حرج در زندگی مشترک باشد، حق ارائه طلاق عسر و حرج در صورت عدم تمکین را به دادگاه خانواده دارد.
مراحل و نحوه طلاق از طرف زن ناشزه چیست؟
درخواست طلاق از طرف زن ناشزه به این صورت که باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست طلاق خود را تنظیم نماید. متن دادخواست طلاق از طرف زن، باید به گونه ای تنظیم شود که شرایط زن ناشزه، در آن ذکر شود. برای نمونه، اگر زن به دلیل موجهی نظیر یکی از موارد عسر و حرج از تمکین خودداری نماید، باید در درخواست طلاق از طرف زن ذکر شود.
اما زنی که به دلایل غیرموجهی از تمکین خودداری کند، زن ناشزه شده و اگر به علت تنفر از مرد قصد طلاق داشته باشد، همانطور که در بخش فوق بیان کردیم، باید برای طلاق، ابتدا با همسر خود به توافق برسد. سپس دادخواست طلاق توافقی را تنظیم و ثبت نماید.
طلاق زن ناشزه به صورت غیابی
بر طبق قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده، حضور یا عدم حضور زن مانعی برای صدور حکم طلاق نبوده و حکم طلاق در صورت عدم حضور زن، به صورت غیابی صادر خواهد شد. بنابراین طلاق زن ناشزه به صورت غیابی زمانی رخ می‌دهد که زن در هیچ کدام از جلسات دادرسی دادگاه خانواده حضور نداشته باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه طلاق زن ناشزه با وکلای متخصص و مجرب مؤسسه حقوقی راهکار در ارتباط باشید.
دریافت مشاوره حقوقی
مرکز حقوقی راهکار با مدیریت وکیل فرشته محمد حسینی، بهترین وکیل انحصار وراثت در مشهد، و همکاری وکلای مجرب، آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد.
یکی از ویژگی های بسیار مهم مرکز حقوقی راهکار که به صورت مطلق از سوی تمامی مراجعین این مرکز ذکر گردیده است، صداقت با موکلین بوده که در امر وکالت بسیار نکته حائز اهمیتی می باشد و این امر موجب اعتماد 100 درصدی موکلین نسبت به این موسسه می باشد.
