مهریه حقی است که از جانب مرد برای زن در زمان عقد نکاح مشخص می شود و زن هر زمان که بخواهد می تواند آن را مطالبه کرده و یا هر تصرفی در آن انجام دهد. این حق از سوی مرد برای زن مشخص شده و به هیچ فرد دیگری ربط ندارد.
در تمامی موارد فوق هیچ تعهدی برای پرداخت مهریه از سوی پدر شوهر نیست مگر اینکه پدر شوهر در دفتر ازدواج و در زمان عقد تعهد پرداخت مهریه را به صورت کتبی انجام داده باشد.
چه زمانی پدر شوهر موظف به پرداخت مهریه می شود؟
در بسیاری از موارد پدر به دلیل وابستگی عاطفی و کمک به پسر خود پرداخت بخشی از مهریه یا تمام آن را تضمین می کند. از لحاظ قانونی و عرفی پدر هیچ مسئولیتی برای تضمین پرداخت مهریه عروس خود نخواهد داشت.
اگر در زمان عقد نکاح در سند ازدواج و یا در قراردادی جداگانه پدرشوهر پرداخت مهریه را تقبل کرده باشد و ضمانت شوهر یا به عبارتی ضمانت پسرش را کرده باشد، زن می تواند برای گرفتن مهریه خود به پدر شوهر خود مراجعه کند.
زن تنها در صورتی می تواند مهریه را از پدر شوهرش مطالبه کند که پدر شوهر عقدنامه را امضا کرده باشند و خود را به پرداخت مهریه عروس متعهد کرده باشد. در این حالت اگر شوهر در زمان حیات به هر دلیلی پرداخت مهریه مطالبه شده همسر خود را پاسخ ندهد، این حق بر گردن پدر شوهر است.
پدر شوهر با توجه به تضمین کتبی که در عقدنامه انجام داده، لازم است تا مهریه را به طور کامل پرداخت نماید. زوجه در این صورت حق قانونی داشته و در صورت عدم پرداخت مهریه از سوی پدر شوهر می تواند از وی شکایت کند.
اهمیت امضا کتبی پدرشوهر در سند ازدواج
امضای پدر شوهر باید در دفتر ازدواج به طور قانونی وجود داشته باشد تا زوجه بتواند مهریه را از او مطالبه نماید. تعهد شفاهی پدر شوهر به پرداخت مهریه به هیچ عنوان امکان پیگیری قانونی ندارد. امضا و تعهد پدرشوهر در پرداخت مهریه در سند ازدواج دارای بار حقوقی است.
در صورت عدم پرداخت مهریه از طرف زوج با دلایلی چون عدم تمکن مالی، سر باز زدن از پرداخت مهریه، فوت و … با وجود امضا کتبی پدر شوهر در سند ازدواج به عنوان تضمین پسر خود، تمامی تعهدات از طرف شوهر به پدر شوهر منتقل می شود.
دریافت مهریه از پدرشوهر بعد از فوت شوهر
حتی اگر شوهر فوت کند و اموالی برای ارائه مهریه به زن وجود نداشته باشد، اگر پدرشوهر تضمین کتبی به پرداخت مهریه در دفتر ازدواج نکرده باشد، زن پس از مرگ همسر نمی تواند مهریه را از پدر شوهر مطالبه نماید.
دریافت مهریه از سهم الارث
اگر زوج فوت کرده باشد. همچنین زوجه مهریه خود را در دوران حیات وی مطالبه نکرده باشد و پس از فوت وی اموالی از زوج برای ورثه اش باقی مانده باشد. زن می تواند توقیف سهم الارث شوهر برای گرفتن مهریه را تقاضا کند.
اگر زن پرداخت مهریه پس از فوت شوهر را مطالبه نماید، چون مهریه نسبت به سهم الارث اولویت بالاتری دارد ابتدا مهریه زن از کل دارایی مرد کاسته شده و به وی پرداخت می شود. در نهایت باقی اموال باقیمانده بین وراث اعم از پدر شوهر تقسیم می گردد.
اگر پدرشوهر یا یکی از بستگان شوهر که وی از آن ها ارث می برد، فوت کنند، زن می تواند مهریه خود را مطالبه نموده و تا زمان پرداخت کامل مهریه، حق الارث شوهر توقیف می شود. ابتدا مهریه به طور کامل از حق الارث برداشته و کاسته می شود و در نهایت باقیمانده سهم الارث به شوهر خواهد رسید. این به آن علت است که مهریه اولویت بالاتری نسبت به سهم الارث دارد.
مطالبه مهریه از پدر شوهری که تمکن مالی ندارد
اگر پدرشوهر در عقدنامه و سند ازدواج پرداخت مهریه را تضمین کرده باشد و تمکن مالی برای پرداخت آن نداشته باشد و در دادگاه اعسار خود به عدم توانایی پرداخت مهریه را ثابت کند. زن می تواند بازداشت پدرشوهر تا پرداخت مهریه از دادگاه را مطالبه نماید.
اگر پدر شوهر تعهد پرداخت مهریه را کرده باشد و فوت نماید و زوج نیز فوت کرده باشد، زوجه می تواند تقاضای مهریه خود را به ورثه متوفی یا همان پدرشوهر ارائه کرده و ورثه مکلف به پرداخت سهم الارث زن خواهند بود.
مطالبه مهریه و حق الارث به طور همزمان
اگر شوهر فوت کند و زن پیش از فوت وی مهریه خود را مطالبه نکرده باشد. پس از مرگ وی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که ابتدا مهریه زن از حق الارث به زن پرداخت می شود و باقیمانده حق الارث بعد از کسر مهریه بین بازماندگان تقسیم می شود.
زن می تواند بعد از گرفتن مهریه خود از سهم الارث، حتی سهم الارث خود از میزان باقیمانده سهم الارث را طلب نماید. زیرا طبق قانون مدنی کشور زوجین از همدیگر ارث می برند. در این صورت ربع باقی مانده سهم الارث پس از کسر مهریه به زوجه خواهد رسید.
دریافت وکیل
گروه وکلای ملکبانان با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه ی ملکی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.