سیاری از کاربران ارز دیجیتال، پرسیدهاند که در صورت دزدیده شدن ارز دیجیتال باید چه کاری انجام داد؟ تبادل ارزهای دیجیتال بر بستر شبکه بلاک چین، صورت میگیرد. بلاک چین بر اساس مفاهیم کلید خصوصی و کلید عمومی، فعالیت میکند. کاربرد کلید خصوصی در خرج کردن ارز دیجیتال یا انتقال آن از کیف پولی به کیف پول دیگر است. کلید خصوصی یک رشته متنی ۲۵۶ بیتی محرمانه میباشد که از ترکیب تعدادی حروف بزرگ و کوچک انگلیسی و اعداد، تشکیل شده است. هر کیف پول دیجیتالی مجهز به کلید خصوصی تصادفی و اختصاصی میباشد. با توجه به عدم ثبت اطلاعات هویتی صاحبان کیف پول در بلاک چین، صاحب حساب میتواند با استفاده از کلید خصوصی (به عبارتی آدرس کیف پول) کیف پول خود بهرهمند گردد. از این رو، تمام داراییهای موجود در کیف پول، به کلید خصوصی مربوط میشود نه مالک حساب.
برای توضیح بیشتر، زمانی که سرقت ارز دیجیتال رخ میدهد، میگویند از فلان کیف پول (آدرس کیف پول) دزدی شده است. در این میان، نام مالک مطرح نیست. آشنایی با این مبانی، لازم است. برای پاسخ به سوال کاربران که گفته بودند، در صورت دزدیده شدن باید چه کاری انجام داد؟ باید بگویم، اگر کلید خصوصی شما لو برود و سرقتی صورت بگیرد، بازیابی ارز دیجیتال دزدیده شده، فوقالعاده سخت و دشوار و در اکثر موارد، غیرممکن میباشد. اگر سارق، پس از سرقت ارز دیجیتال از کیف پول مالباخته، بالافاصله اقدام به فروش آنها کند و در یک صرافی آنها را نقد نماید، امکان پیگیری و گیر انداختن سارق وجود دارد.
در صورتی که سرقت ارز دیجیتال برای شما رخ داد، در ابتدا آرامش خود را حفظ کنید. از دست شما، کاری برنمیآید، پس میبایست به وکیل کاربلد مراجعه کرد تا از طریق پلیس و مراجع قانونی، موضوع را پیگیری نماید.
پیگیری سرقت ارز دیجیتال
در ابتدا، آدرس کیف پولی که ارزهای دیجیتال و داراییهای ربوده شده به آن منتقل شدهاند، پیگیری میشود تا پیدا شود. اگر رمز ارزهای دزدیده شده به آدرس صرافی ایرانی منتقل شوند، به راحتی قابل ردگیری و پیگیری هستند، چرا که اطلاعات شخص در سایت صرافی ثبت شده است. از این رو، میتوانید با پشتیبانی صرافی در ارتباط باشید و آدرس حساب سارق را پیدا کنید.
در صورتی که رمز ارزهای شما از کیف پول دیجیتالی شما، سرقت شود، میتوانید سریعا با صرافی تماس بگیرید. از بخش پشتیبانی صرافی، قضیه سرقت ارز دیجیتال خود را بررسی بفرمایید و سارق را شناسایی کنید. اگر دارایی شما به صرافی دیگری منتقل شد، میتوانید موضوع را از طریق صرافی مقصد پیگیری کنید.جهت پیگیری قانونی این موضوع، بهتر است گزارشی مبنی بر سرقت ارزهای دیجیتال را در مراجع قانونی ثبت کنید و سپس شواهد موجود خود را در اختیار مراجع مربوطه قرار دهید.
راههای پیشگیری از سرقت ارز دیجیتال از کیف پول شخص
۱- انتخاب کیف پول دیجیتالی مناسب: کیف پولهای مختلفی برای نگهداری ارزهای دیجیتال وجود دارد. تنوع کیف پولهای دیجیتالی شامل کیف پولهای سختافزاری، نرمافزاری، موبایل، کاغذی و اینترنتی میشود. احتمال سرقت ارز دیجیتال از کیف پولهای آفلاین و سختافزاری فوقالعاده محدود است.
۲- محافظت از کلیدهای خصوصی، رمز عبور و عبارت بازیابی: مالکیت دارایی دیجیتالی به کسی تعلق دارد که به کلید خصوصی دسترسی داشته باشد. از این رو، ایمن نگهداشتن کلید خصوصی و عبارت بازیابی هر کیف پول فوقالعاده حائز اهمیت است.
۳- اجتناب از حمله فیشینگ: یکی از شیوههای سرقت ارز دیجیتال، ساخت وب سایتی مشابه صرافیهای معتبر است، تا کاربران اطلاعات خود را در اختیار آنها قرار دهند. توصیه میشود که به هیچ عنوان بر روی لینکهای نامعتبر کلیک نکنید و حتما آدرس سایت را با دقت چک بفرمایید.
۴- مقابله با بدافزارها: اپلیکیشنها و نرمافزارهای مخربی که بر روی سیستم و موبایل کاربر نصب هستند، پلی برای سرقت ارز دیجیتال میباشند. هکرها از بدافزارها برای نفوذ به سیستم کاربر استفاده میکنند تا به اطلاعات شخصی و هویتی وی دست پیدا کنند.
بررسی قانون ارز دیجیتال در ایران
از بهمن ماه سال ۱۳۹۷ چندین قانون ارز دیجیتال در کشور توسط بانک مرکزی تصویب شد. مطابق قوانین تصویب شده، خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران ممنوع نیست لیکن استفاده از رمز ارزها برای پرداخت الکترونیکی، در ایران ممنوع است. در صرافیهای ایرانی تنها ارزهای رمزنگاری شده هستند که قابل خرید و فروش و تبادل میباشند. توسعه کیف پول دیجیتالی برای ارزهای دیجیتالی با در نظر گرفتن مقررات بخش کیف پول رمز ارزی، برای اشخاص حقیقی و حقوقی مشکلی ندارد. به طور کلی قوانین روشن و مشخصی توسط مجلس و قوه قضاییه در حوزهی ارزهای دیجیتالی تعیین نشده است. مطابق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی، “هر فعل یا ترک فعل که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تامینی یا تربیتی باشد، جرم محسوب میشود. هیچ امری را نمیتوان جرم دانست مگر آن که به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تامینی یا تربیتی تعیین شود.”.