امر تقسیم سود و زیان در شرکت ها امریست بسیار مهم و حیاتی و در صورتیکه قانون و ساز و کاری برای این موضوع وجود نداشته باشد عملا شرکت نمی تواند به حیات خود ادامه دهد و اختلافات عدیده ای دامنگیر شرکت می شود.
شرکت بامسئولیت محدود ، شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجاری تشکیل شده و هر یک از شرکاء بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود مسئول قروض و تعهدات شرکت است.
ماده 108 قانون تجارت در خصوص نحوه تقسیم سود و زیان در شرکت مسئولیت محدود حکمی را مشخص نموده که بیان می نماید : “روابط بین شرکا تابع اساسنامه است اگر در اساسنامه راجع به تقسیم نفع و ضرر مقررات خاصی نباشد تقسیم مزبور به نسبت سرمایه شرکا به عمل خواهد آمد .”
در ابتدا باید به این امر اشاره کنیم که در صورتی که در اساسنامه شرکت مقررات خاصی تعیین نشده باشد تقسیم سود و زیاد به نسبت سرمایه شرکا می باشد یعنی هر شریک به نسبت سهمی که در شرکت دارد در سود شریک است و به همان نسبت در زیان های وارده هم سهیم می باشد که این امریست بسیار واضح و روشن . شرکت با مسئولیت محدود همه ساله باید یک صورت دارایی و یک بیلان تنظیم کند که موافق با عرف، واقعی و منطبق با وضع شرکت در زمان تنظیم باشد. در ماده 108، منظور از سود، سود قابل تقسیم است سود قابل تقسیم، سودی است که شرکت در پایان هر دوره عملکرد به واقع تحصیل کرده است. این سود زمانی محقق است که بیلان شرکت در قسمت دارایی، مبلغی بیشتر از مبلغ مندرج در قسمت بدهی شرکت را نشان بدهد. اما نکته مهم در این ماده قسمت اول آن می باشد که بیان می کند در خصوص نحوه تقسیم سود و زیان در اساسنامه می توان مقرراتی را وضع نمود . در این حالت به نظر می رسد شرکا می توانند در اساسنامه بندی را پیش بینی کنند که سهم ویژه یا ممتازی به شخصی از شرکا به اعتبار شخص تعلق گیرد نه به اعتبار سهم ، این تصمیم گیری به اکثریت آرا خواهد بود؛ مشروط بر اینکه اساسنامه آن را پیش بینی کرده باشد؛ در غیر این صورت باید به اتفاق آرا باشد. و در خصوص زیان شرکت ، شرکا شرکت با مسئولیت محدود ، فقط به اندازه سرمایه خود در شرکت مسئولیت دارند، و مازاد بر آن هیچ گونه مسئولیتی ندارند. پس اگر شرکت زیان کند یا ورشکستگی او اعلام شده باشد و طلبکاران از قسمتی از طلب خود محروم شوند، حق مراجعه به شرکا ندارند.
در نهایت باید گفت که شرکا در شرکت مسئولیت محدود باید به یکی از دو روش گفته شد جهت تقسیم سود و زیان عمل نمایند در غیر این صورت عمل آنها اعتبار لازم را نخواهد داشت .