در بسیاری از طلاق‌هایی که امروزه در جامعه ما ثبت می‌شوند، زوجین به دلیل وابستگی شدید خود به فرزند یا فرزندان، بر سر مساله حضانت توافق ندارند و به همین جهت ماه‌ها در دادگاه‌ها بر سر سلب حضانت فرزندان با یکدیگر به جدال می‌پردازند.
براساس قانون حضانت فرزندان تا ۷ سال قمری تمام بر عهده مادر و پس از آن با پدر است تا این که از حضانت خارج شوند و بتوانند خود برای این که نزد کدام یک از والدین زندگی کنند تصمیم بگیرند. این موضوع در شرایطی است که هر کدام از زوجین دارای شرایط لازم برای دریافت حق حضانت باشند که در صفحه مربوط به حضانت به آن اشاره شده است.
موارد سلب حضانت زوجین
اما در برخی موارد، یکی از زوجین و یا هر دوی آن‌ها به دلیل مشکلات متعدد، صلاحیت نگهداری از فرزند را ندارند. این شرایط عبارتند از:
اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار.
شهرت داشتن به فساد اخلاقی و فحشا
ابتلا به بیماری‌های روحی و روانی مخل امر حضانت با تشخیص پزشکی قانونی.
سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا، تکدی گری و قاچاق.
تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
مراحل دادخواست سلب حضانت
برای ثبت دادخواست سلب حضانت باید با در دست داشتن مدارک لازم نظیر، اصل شناسنامه و کارت ملی، اصل طلاقنامه و مدارک هویتی فرزند یا فرزندان و نیز مدارک نشان دهنده عدم صلاحیت خوانده برای حضانت به دفتر خدمات قضایی مراجعه شود.
دادخواست سلب حضانت، به دادگاه خانواده صالح ارجاع شده و در مورد مدارک ارائه شده تصمیم‌گیری می‌گردد.
چنانچه حکم به سلب صلاحیت خوانده داده شود، وی مکلف به تحویل فرزند به خواهان است و برای وی نیز حق ملاقات درنظر گرفته می‌شود. چنانچه از استرداد طفل خودداری نماید، با شکایت فرد دارنده حضانت تا زمان صدور اولین حکم برای شکایت مذکور بازداشت خواهد بود.
نکات حقوقی
ذینفع دعوی سلب حضانت علاوه بر پدر و مادر می‌تواند جد پدری، مدعی العموم و یا هر شخصی باشد که به طریقی بتواند حضانت را بر عهده گیرد.
چنانچه خواهان در دعوی خود، فساد اخلاقی، محکومیت کیفری و … را ادله دعوی خود قرار دهد، می‌بایست رای دادگاه‌های مربوط این محکومیت‌ها را مستند ادله خود قرار دهد. در غیر این صورت، دادگاه قرار اناطه صادر کرده و صدور رای را منوط به اثبات ادله خواهان در دادگاه دیگر می‌نماید.
صرف بد رفتاری و یا بداخلاقی هر یک از والدین با کودک نمی‌تواند سلب کننده حضانت باشد.
چنانچه زوج در وکالت طلاق و یا هر سند رسمی دیگر به زوجه حق حضانت را داده باشد، حق حضانت را از خود سلب نموده و صرفا با اثبات عسر و حرج فرزند خود می‌تواند از همسر سابق سلب حضانت نماید.
چنانچه حضانت فرزندان با مادر باشد، نفقه فرزندان با پدر است و بنابراین، عدم توانایی مالی زوجه دلیلی بر عدم صلاحیت وی برای حضانت فرزندان نیست و دادگاه زوج را ملزم به پرداخت نفقه فرزندان خواهد بود. اما عکس این موضوع صادق نیست و چنانچه مرد توانایی مالی برای اداره امور فرزندان خود را نداشته باشد و زن در دادگاه این موضوع را بر عهده بگیرد، دادگاه حضانت فرزند را به مادر خواهد داد.
چنانچه مرد حضانت دائم را به مادر سپرده باشد، صرف ازدواج همسر سابق خود نیز نمی‌تواند سلب حضانت نماید.
در برخی شرایط، اعم از وابستگی شدید فرزند به یکی از والدین، دادگاه می‌تواند بر اساس نظر مددکار و یا داور، حضانت را از یکی از والدین سلب نماید.
دریافت وکیل
گروه وکلای راهکار با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
