اعمال زور علیه زنان و کتک زدن آنها در دعواهای خانوادگی مسئلهای است که همیشه مورد بحث بوده و به دلیل توان جسمی پایینتر زنان گاهی اوقات مورد ظلم و خشونتهای بدنی واقع شدهاند. کشور ما ایران هم از این قاعده مستثنی نیست و به دلیل پیشینهی مردسالارانهی حاکم بر فرهنگ و اجتماع ما ضرب و شتم همسر بسیار زیاد اتفاق میافتد و علت مراجعه به دادگاههای خانواده و مطرح نمودن دادخواست طلاق بسیاری از زوجین میباشد. در بعضی موارد حتی منجر به ورود آسیب جدی و یا حتی مرگ زوجه میشود. قانونگذار ما هم در قانون مدنی هم در قانون مجازات اسلامی موادی را دربارهی این موضوع مطرح کرده است و در ادامهی مقاله ما به بررسی قوانین موجود در خصوص حکم کتک زدن زن میپردازیم.
آیا زوجه میتواند به دلیل ضرب و شتم تقاضای طلاق نماید؟
پاسخ به این سوال را میتوانیم در مواد ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنی پیدا کنیم که در این مواد قانونی دلایل درخواست طلاق از جانب زوجه مطرح شده است و در مادهی ۱۱۳۰ قانونگذار بیان میدارد که در مواقعی که دوام زوجیت باعث عسر و حرج زن باشد، او میتواند با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق کند. در صورتی که زوجه بتواند عسر و حرج را ثابت نماید زوج اجبار به طلاق دادن زوجه میشود و در صورتی که اجبار ممکن نباشد زوجه به اجازهی حاکم شرع طلاق داده میشود. در تبصرهی همین مادهی قانونی نیز یکی از دلایلی که موجب عسر و حرج زن میشود و از مصادیقی که باعث مشقت و سختی زندگی زوجه است را کتک زدن و ضرب و شتم زوجه توسط زوج مطرح نموده است و علاوه بر این هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد را هم از مصادیق عسر و حرج میداند. حال باید ببینیم حکم کتک زدن زن چیست.
پس کتک زدن و یا ضرب و شتم زن میتواند از دلایلی باشد که به وسیلهی آن بتوان درخواست طلاق نمود لیکن باید بدانیم که صرف یک بار ضرب و شتم معمولاً توسط دادگاهها دلیل کافی برای صادر نمودن حکم طلاق شمرده نمیشود و قضات معتقدند این عمل باید به صورت مستمر وجود داشته باشد. در این مورد داشتن گواهی پزشکی قانونی یا مراجعه به دادگاه و تقاضای دیه نیز میتواند از امارات مناسب جهت اثبات استمرار ضرب و شتم باشد.
البته بهتر است بدانید که رویه قضایی محاکم در خصوص استمرار داشتن ضرب و شتم متفاوت میباشد و برخی قضات معتقدند حتی صرف وجود خوف و ترس ضرر و زیان بدنی دلیل کافی برای عدم تمکین زوجه میباشد و بعضی از قضات دیگر اعتقاد دارند صرف اثبات یک بار ضرب و شتم بین زوج و زوجه که باعث به وجود آمدن خسارت بدنی جزئی شود و یا حتی استمرار آن دلیلی برای ترس از تمکین نمیباشد و زوجه باید تمکین نماید.
در قانون مجازات اسلامی ایران نیز مواد متعددی در خصوص حکم کتک زدن زن مطرح شده است از جمله مواد ۵۶۷، ۷۱۵ و… که شامل دیه، حبس یا شلاق تعزیری میباشد. در مواقعی که زن مورد ضرب و شتم قرار گرفته است و زوج به صورت عمدی یا غیرعمدی با وارد کردن ضربه و کتک زدن زوجه باعث ایجاد آسیب و خسارت بدنی از جمله تورم، ایجاد زخم، شکستگی و یا صدمه جدی و قطع عضو شده است، زوجه باید هر چه سریعتر به پزشکی قانونی مراجعه نماید و درخواست صدور گواهی نماید و برای اثبات ادعای خود گواهی پزشکی قانونی را به دادگاه ارائه دهد و سپس درخواست پرداخت دیه و یا قصاص زوج را مطابق با مقررات قانون مجازات اسلامی و قانون مدنی نماید، زیرا گواهی پزشکی قانونی دلیل محکمی برای اثبات وجود ضرب و جرح میباشد و ممکن است بعد از مدتی از گذشتن اتفاق آثار آن از بین برود و قابل اثبات نباشد. در ادامه به ارائهی راهکارهای بیشتر برای اثبات ادعای ضرب و شتم و ادله ی کافی برای جاری شدن حکم کتک زدن زن توسط زوجه میپردازیم.
چگونگی اثبات ادعای ضرب و شتم توسط زوجه
در اکثر مواقع هنگامی که زوجه شکایت مطرح میکند زوج در جلسهی دادگاه منکر کتک زدن همسر و ایجاد خسارات بدنی بر وی میشود در اینجا لازم است بدانید برای اثبات ادعای خویش راههای متعددی است که میتوانید از آنها استفاده کنید:
۱- اگر شما مورد خشونت همسرتان قرار گرفتهاید بهتر است با پلیس تماس حاصل فرمایید و یا به کلانتری محل مراجعه نمایید و شکایت خود را مطرح کنید و با دریافت صورتجلسه تنظیم شده در دادسرا یا کلانتری یک مدرک برای اثبات ادعای خود به دست آورید.
۲- همانطور که بیان شد مراجعه به پزشکی قانونی در سریعترین زمان ممکن و معاینه شدن و در نتیجه صدور گواهی توسط پزشکی قانونی میتواند کمک بسیار زیادی در جهت اثبات ادعای شما بکند و بتوانید تقاضای طلاق و دریافت دیه را به راحتی به سرانجام برسانید.
۳- در صورتی که در هنگام دعوا شاهدی حضور داشته و ضرب و شتم زوجه را رویت کرده باشد مثل فرزندان و یا صدای درگیری و نزاع به حدی بلند بوده که همسایگان متوجه وجود دعوی شده باشند زوجه میتواند از شهادت این شاهدان برای اثبات ادعای خویش استفاده کند.
۴- گاهی اوقات زوج خود اقرار مینماید که به دلیل مصرف مواد روانگردان، مواد مخدر یا مصرف مواد الکلی تعادل روانی خود را از دست داده و مرتکب این جنایت علیه زوجه شده است و همسر خود را کتک زده است که میتواند از محکمهپسندترین دلایل برای اثبات ادعای زوجه باشد و اقرار به تنهایی برای اخذ دیه و خسارات و حکم کتک زدن زن کفایت میکند و نیازی به دلایل دیگر نیست.
۵- در صورت عدم وجود دلایل کافی قاضی از زوجین میخواهد که سوگند یاد کنند که ادعایشان حقیقت است و هر آنچه میگویند عین واقعیت بوده است که در اینجا به دلیل وجود مجازات برای سوگند دروغین و ترس و عذاب وجدان طرفین از دروغ گفتن و عواقب آن ممکن است اعتراف نمایند و قاضی به یقین برسد.
۶- مورد دیگری که جهت اثبات ادعای زوجه میتواند موثر باشد وجود مستنداتی است از جمله ضبط صدا، فیلم یا پیامها و… که برای قاضی امارات و قرائن کافی حاصل شود که علم و یقین لازم را برای صدور حکم به دست آورد. در این خصوص نظریه کارشناسی، تحقیقات محلی، استشهاد همسایگان، معاینه محل و اقداماتی از این قبیل میتواند موثر باشد.
علاوه بر این موارد، مواردی دیگری نیز وجود دارد که برای اثبات ادعای زوجه میتواند به کار گرفته شود و ما مهمترین آنها را در این مقاله مطرح کردیم، شما میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص با گروه وکلای راهکار تماس حاصل فرمایید و از راهنمایی کارشناسان حقوقی و کلای خبرهی ما بهرهمند شوید.