یکی از مجازات هایی که در قانون مجازات اسلامی مورد اشاره واقع شده است مجازات “شلاق” نام دارد که به دو نوع شلاق حدی و شلاق تعزیری تقسیم می شود. سوالی که قرار است در این مقاله به آن پاسخ دهیم این است که تفاوت شلاق حدی و شلاق تعزیری در چیست؟ برای پاسخ به این سوال لازم است تا در ابتدا به تعریف جرائم مستوجب حد و مجازات های تعزیری بپردازیم و در راستای آن به تفاوت میان شلاق تعزیری و شلاق حدی نیز خواهیم پرداخت.
جرائم مستوجب حد کدامند؟
جرائمی که در متون فقهی و شرعی برای آن ها مجازات خاصی در نظر گرفته شده است به صورتی که مقام قضایی قادر به کاهش یا افزایش میزان مجازات مقرر نباشد به عنوان جرائم مستوجب حد شناخته می شوند. در این خصوص می توان به زنا، لواط، قذف، مساحقه، سرقت و شرب خمر اشاره نمود. طبق شرع اسلام فردی که مرتکب زنا شود اگر محصنه باشد سنگسار می شود و اگر غیرمحصنه باشد به یکصد ضربه شلاق محکوم می گردد ، یا مجازات شرب خمر هشتاد ضربه شلاق است . مقام قضایی حق ندارد میزان این مجازات ها یا نوع آنها را تغییر دهد.
در اغلب جرائم مستوجب حد از مجازات شلاق به عنوان یک مجازات رایج نام برده شده است؛ به عنوان مثال زنای غیر محصنه، شرب خمر، مساحقه و قذف مشمول شلاق می شوند. میزان شلاق برای این جرائم نیز از 80 ضربه شلاق الی 100 ضربه شلاق حدی متفاوت است. به این جرائم در قانون مجازات اسلامی، جرائم مستوجب حد گفته می شود و مجازات آن ها نیز به عنوان مجازات “حدی” شناخته می شوند.
جرائم تعزیری کدامند؟
ج
رائمی که در زمره جرائم مستوجب حد قرار نمی گیرند جرائم تعزیری هستند. البته در بسیاری از موارد شباهت های بسیار زیادی میان جرائم مستوجب حد و جرائم مستوجب تعزیر وجود دارد. به عنوان مثال رابطه نامشروع نوعی جرم تعزیری است اما زنا، مساحقه و لواط جرم مستوجب حد هستند. سرقت نیز در اغلب موارد به صورت تعزیری است اما در موارد محدود نیز به صورت سرقت حدی شناخته می شود. توهین کردن مجازات تعزیری را به دنبال دارد اما تهمت زنا زدن مجازات حد را به دنبال دارد.
ویژگی اصلی جرائم تعزیری این است که مقام قضایی می تواند در محدوده ای که قانون به آن ها اجازه داده است و در برخی از موارد حتی فراتر از آن مبادرت به کاهش یا افزایش مجازات مقرر نمایند. به عنوان مثال مجازات رابطه نامشروع از یک الی 99 ضربه شلاق است. حال مقام قضایی می تواند میزان مجازات را یک یا 99 ضربه شلاق در نظر بگیرد. بنابراین در این زمینه هیچ اجباری ندارد.
تفاوت شلاق حدی و شلاق تعزیری چیست؟
اکنون که با دو دسته جرائم تعزیری و جرائم حدی آشنا شدید قطعاً می توانید تفاوت شلاق حدی و شلاق تعزیری را هم به خوبی درک کنید. شلاق حدی به مجازات شلاقی گفته می شود که میزان و کیفیت آن توسط شرع اسلام تعیین شده است بنابراین قاضی صادر کننده حکم نمی تواند میزان آن را کم یا زیاد کند.
در مقابل ، شلاق تعزیری در برخی از جرائم تعزیری صادر می شود و میزان و کیفیت آن به موجب قانون بر عهده یا در اختیار مقام صادر کننده حکم بستگی دارد. بنابراین علاوه بر اینکه قابلیت کاهش یا افزایش دارد می تواند مورد بخشش، تعلیق، تعدیل و مواردی از این قبیل قرار گیرد. به عنوان مثال در صورت وجود جهات مخففه و همکاری موثر متهم با پلیس و دستگاه قضایی و همچنین در صورت رعایت وضعیت جسمانی متهم می توان مجازات شلاق تعزیری را به جزای نقدی تبدیل نمود. در هر صورت بهتر است برای کاهش یا تبدیل شلاق تعزیری از یک وکیل کیفری کمک بگیرید.
دریافت وکیل
گروه وکلای راهکار با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
