ثبت چک صیادی در سامانه صیاد از الزامات قانونی جدیدی است که در تحولات قانون صدور چک در سال ۱۳۹۷ توسط مجلس تصویب شد. اما این سامانه چیست و ثبت چک صیادی چگونه باید انجام شود؟ برای پاسخ به این سوالات با ما همراه باشید.
سامانه صیاد چیست؟
سامانه صیاد در واقع سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک است که بر اساس قانون توسط بانک مرکزی ایجاد شد و بر روند صدور دسته چک و صدور چک توسط اشخاص نظارت دارد. اگر فردی دارای چک برگشتی باشد، اطلاعات آن در سامانه صیاد موجود است. بنابراین سایر بانکها نیز برای او دسته چک صادر نخواهند کرد و فرصت سوءاستفاده از این امر برای این قبیل افراد از بین خواهد رفت.
خدمات سامانه صیاد
در حال حاضر سامانه صیاد خدماتی مانند ثبت چک صیادی و امکان استعلام چک را به افراد ارائه می‌دهد. در حال حاضر افراد مکلفند چک‌های صیادی را در این سامانه ثبت کنند. این ثبت باید همراه با ثبت مشخصات دارنده چک، تاریخ و مبلغ آن باشد تا رهگیری صدور چک توسط سیستم قضایی و بانکی وجود داشته باشد.
افراد می‌توانند با استفاده از نرم‌افزارهای همراه بانک یا مراجعه به اینترنت بانک خود اقدام به ثبت چک در سامانه صیاد کنند. در کنار ثبت چک، می‌توان برای استعلام نیز از این سامانه استفاده کرد. علاوه بر همراه بانک یا اینترنت بانک، استعلام چک از طریق مراجعه به سایت بانک مرکزی (بخش استعلام) نیز مقدور است.
عدم ثبت چک صیادی و عواقب آن
در مورد برگه چک‌هایی که از دسته چک‌های ارائه‌شده پس از پایان اسفندماه سال ۱۳۹۹ صادر می‌شوند، تسویه چک صرفاً در سامانه تسویه چک (چکاوک) طبق مبلغ و تاریخ مندرج در سامانه و در وجه دارنده نهایی چک بر اساس استعلام از سامانه صیاد انجام خواهد شد. درصورتی‌که مالکیت این چک‌ها در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، مشمول قانون صدور چک نبوده و بانکها مکلفند از پرداخت وجه آنها خودداری نمایند.
به عبارت دیگر اگر چک صیادی در سامانه ثبت نشود، خاصیت تجاری خود را از دست داده و دیگر نمی‌توان از مزایای اسناد تجاری مانند وصول از طریق دایره اجرای ثبت استفاده کرد. در این موارد این چک تنها سندی مدنی تلقی شده و برای مطالبه آن باید اقدام به دعوای حقوقی مطالبه وجه کرد.
نحوه ثبت چک صیادی
برای ثبت چک صیادی حتما باید از طریق موبایل بانک و یا اینترنت بانک اقدام کرد. با مراجعه به بخش مدیریت چک صیادی در این نرم‌افزارها، چند گزینه در اختیار شما خواهد بود:
ثبت صدور چک صیادی برای ثبت چک توسط صادرکننده مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
ثبت دریافت چک باید توسط گیرنده چک تایید یا رد گردد؛
ثبت انتقال چک که برای انتقال چک بوده و بجای پشت‌نویسی چک مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد؛
در بخش گزارش نیز می‌توانید استعلام صدور چک، دارنده چک و انتقال چک را ببینید.
برای ثبت چک در سامانه صیاد به این موارد نیاز دارید:
شماره سری چک و شماره سریال چک که در بالای چک سمت چپ و همچنین در ته فیش چک نوشته شده است؛
شناسه یکتای صیاد که زیر شماره سری و سریال چک نوشته شده و عددی ۱۶ رقمی است؛
مبلغ چک؛
تاریخ سررسید یا همان تاریخ پرداخت چک؛
شماره ملی ذینفع چک که تاییدکننده هویت او خواهد بود.
ثبت چک در سامانه صیاد از طریق درگاه کدام بانک ممکن است؟
باید دقت کنید که برای ثبت چک توسط صادرکننده، صرفا باید از درگاه همان بانک که دسته چک متعلق به آن است، اقدام کرد. یعنی اگر چک شما متعلق به بانک ملت است، صرفا از درگاه یا موبایل بانک ملت می‌توانید برای ثبت صدور چک استفاده کنید. اما برای تایید و یا انتقال چک می‌توانید از هر درگاهی که دارید، برای تایید یا رد چک صادرشده خود استفاده کنید.
مشخصات ظاهری چک صیادی
هرچه تا اینجا گفته شد، در مورد چک‌های صیادی است. چک‌هایی که قبلا توسط بانکها صادر شده‌اند نیز کماکان دارای اعتبار هستند. مهمترین ویژگی چک صیادی، رنگ بنفش آن برای تمام بانکها و همچنین درج عبارتی مشابه یا عین این عبارت است: «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است.»
آیا ثبت چک صیادی در وجه حامل ممکن است؟
با توجه به قانون صدور چک، امکان صدور و ثبت چک صیادی در وجه حامل ممکن نیست و هرچک باید دارای ذینفع مشخص باشد. اما کماکان امکان انتقال چک به دیگران وجود دارد. این کار با مراجعه به نرم‌افزار همراه بانک یا اینترنت بانک و در بخش انتقال چک صورت خواهد گرفت. شما می‌توانید با مراجعه به این سامانه و ثبت کد ملی فرد جدید، چک را به او منتقل کنید. البته این کار صرفا توسط دارنده مشخص شده در سامانه ممکن بوده و صادرکننده دیگر نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد.
ثبت چک صیادی در بانکها
گرچه تمام بانکها از طریق موبایل بانک و یا اینترنت بانک امکان ثبت، تایید و انتقال چک صیادی را دارند، اما برخی از بانکها از طریق سایت رسمی خود نیز این امکان را برای مشتریان فراهم کرده‌اند. در زیر به آدرس برخی از این بانکها اشاره کرده‌ایم:
- ثبت چک صیادی بانک ملی: https://sayad.bmi.ir/
- ثبت چک صیادی بانک ملت: https://ebanking.bankmellat.ir/ebanking/
- ثبت چک صیادی بانک سپه: https://vbank.banksepah.ir/
- ثبت چک صیادی بانک پارسیان: https://vbank.banksepah.ir/
- ثبت چک صیادی بانک پاسارگاد: https://bpi.ir/login-prepare
