قانون مجازات اسلامی در ماده 621 به مجازات جرم آدم ربایی پرداخته است براساس این ماده: هر کس به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگری به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصاً یا توسط دیگری شخصی را برباید یا مخفی کند در صورتی که ارتکاب جرم به عنف یا تهدید باشد به حبس درجه هار (حبس بیش از پنج تا ده سال) و در غیر این صورت به حبس درجه پنج(حبس بیش از دو تا پنج سال) محکوم خواهد شد در صورتی که سن مجنی‌ٌعلیه کمتر از پانزده سال تمام باشد یا ربودن توسط وسایل نقلیه انجام پذیرد یا به مجنیٌ علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود، مرتکب به حداکثر مجازات تعیین شده محکوم خواهد شد و در صورت ارتکاب جرایم دیگر به مجازات آن جرم نیز محکوم می گردد.
براساس ماده 621 قانون مجازات اسلامی در موارد ذیل مجازات آدم ربا تشدید می شود:
- در صورتی که سن فردی که ربوده می شود کمتر از 15 سال تمام باشد.
- در صورتی که جرم آدم ربایی با وسایل نقلیه صورت گرفته باشد
- در صورتیکه به فرد ربوده شده در جرم آدم ربایی توسط آدم ربا و یا آدم ربایان آسیب جسمی و یا حیثیتی وارد شده باشد .
همچنین ماده 631 قانون مجازات اسلامی در مورد نوزادربایی، مخفی یا تعویض کردن اطفال اين گونه مي گويد كه هر کس طفلی را که تازه متولد شده است بربايد یا مخفی کند یا او را به جای طفل دیگری یا متعلق به زن دیگری غیر از مادر طفل قلمداد نماید به شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.
مجازات آدم ربایی در صورت رضایت شاکی
براساس ماده 104 قانون مجازات اسلامی که جرائم قابل گذشت را احصا کرده است،جرم آدم ربایی در زمره جرائم غیرقابل گذشت قرار دارد بنابراین گذشت شاکی سبب موقوفی تعقیب یا اجرا نخواهد شد بلکه فقط می تواند ازجهات تخفیف مجازات برای مرتکب باشد.
مجازات معاونت در جرم آدم ربایی
با توجه به نسخ ماده 628 تعزیرات ،معاونت در جرم ادم ربایی براساس ماده 127 قانون مجازات اسلامی تعیین خواهد شد و چون مجازات این جرم متغیر بین درجه چهار تا پنج است باید گفت که در صورتی که به عنف و یا تهدید صورت گرفته باشد مجازات معاون آن حبس درجه 5 یا 6 خواهد بود و اگر بدون عنف و تهدید صورت گرفته باشد مجازات معاون آن حبس درجه 6 یا 7 خواهد بود.
براساس ماده 126 قانون مجازات اسلامی اشخاص زیر معاون جرم محسوب می شوند:
الف- هرکس دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوءاستفاده از قدرت، موجب وقوع جرم گردد.
ب- هرکس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد.
پ- هرکس وقوع جرم را تسهیل کند.
مجازات تهدید به آدم ربایی
با توجه به اینکه در قانون برای تهدید مجازات تعیین شده است بنابراین این عمل جرم می باشد.جرم تهدید وقتی واقع می شود که فردی دیگری را نسبت به یک عمل بد یا نامشروع در حقش بترساند، این عمل بد و نامشروع می تواند قتل ، آسیب جسمی ، آسیب به حیثیت و آبرو ، آسیب مالی و مواردی نظیر آن باشد.
براساس ماده 669 قانون مجازات اسلامی:هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید ، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد ، به مجازات شلاق تا 74 ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
نکته :عبارت به هر نحو در این ماده بیانگر این است که وسیله در تحقق این جرم موثر نیست.
نکته:ذکر عبارت یا بین دو مجازات مقرر در مورد مرتکب جرم تهدید بیانگر آزادی قاضی در حکم دادن به هریک از این دو مجازات خواهد بود.
در خصوص تهدید به آدم ربایی باید گفت که جرم آدم ربایی می تواند از طریق تهدید نیز صورت گیرد و در صورتی که ربایش به واسطه تهدید حاصل شود مرتکب به مجازات مقرر در ماده 621 محکوم خواهدشد اما اگر صرف تهدید به ربایش بدون تحقق عمل ربایش باشد،مرتکب به جازات مقرر در ماده 669 محکوم خواهد شد.
چگونه جرم آدم ربایی را در دادگاه اثبات کنیم؟
برای اینکه فردی بتواند آدم ربایی را به اثبات برساند می بایست از ادله اثبات جرائم کیفری سود جوید.ادله اثبات در مورد جرم آدم ربایی از قرار ذیل است:
1 . اقرار
اقرار مرتکب آدم ربایی یکی از ادله ای است که برای اثبات این جرم به کار می رود.البته لازم به ذکر است که اقرار فردی علیه خودش کمتر اتفاق می افتد.
2 . شهادت شهود
شهادت شهود علاوه براینکه در اثبات جرم آدم ربایی بسیار موثر می باشد در اثبات سایر جرائم نیز مهم و کارساز است.شهادت وقتی مقبول است که شهود با چشم خود ادم ربایی را مشاهده نموده باشند.
3 . اطلاعات مطلعین و تحقیق محلی
اطلاعات مطلعین و تحقیق محلی در نحوه اثبات جرم آدم ربایی نقش به سزایی دارد و این دلیل زمانی استفاده می شود که فردی ربوده شود و اطلاعاتی از نحوه ربوده شدن و ربایندگان در دست نباشد در این مواقع قاضی تحقیق با تحقیق محلی و کسب اطلاع از مطلعین سعی در کشف واقعه می نماید.
4 . علم قاضی
علم قاضی در نحوه اثبات جرم آدم ربایی می تواند نقش ویژه ای داشته باشد، به علم قاضی ادله معنوی هم گفته می شود، علم قاضی می تواند از اسناد و مدارکی که به دست آمده است و یا گفته ها و صحبت های متهمین، شهود و… حاصل شود و مجموع دست آوردهای قاضی محکمه می تواند در اثبات جرم آدم ربایی موثر باشد و با اثبات جرم آدم ربایی مرتکب به مجازات جرم آدم ربایی محکوم می گردد.
لازم به ذکر است که برای اینکه جرم آدم ربایی به اثبات برسد می بایست عناصر قانونی،مادی و معنوی این جرم تحقق یافته باشد.عنصر قانونی جرم آدم ربایی ماده 621 و همچنین ماده 631 قانون مجازات اسلامی می باشد.عنصر مادی در خصوص جرم آدم ربایی فعل ربودن می باشد که به هر طریقی می تواند صورت بگیرد مهم ربودن و جابجایی بدون رضایت می باشد.در خصوص عنصر معنوی این جرم هم باید گفت که ارتکاب عمل مجرمانه می بایست همراه با سوءنیت باشد.
نکته:انگیزه ارتکاب آدم ربایی اهمیت ندارد و شاید بتواند از کیفیات مخففه باشد.
نحوه اثبات بی گناهی در آدم ربایی
براساس قاعده کلی اثبات جرم با مدعی می باشد زیرا اصل بر برائت می باشد.بنابراین در صورتی که فردی مدعی این باشد که بی گناه است و مطرح نماید که با رضایت فرد مقابل او را جابجا کرده و یا اینکه فرد مقابل با او رابطه دوستی داشته می تواند به این وسیله خود را بی گناه جلوه دهد و این مدعی ربودن است که باید خلاف گفته های مرتکب را با ادله محکمه پسند به اثبات برساند.
