ازدواج در هر نوع آن که باشد، یک عمل حقوقی است. از همان لحظات اولیه انجام خواستگاری تا پس از فوت هر یک از زوجین یا انحلال نکاح، قوانین و مقررات متعددی بر خانواده حاکم است و با ازدواج، تعهدات گوناگونی بر هر یک از زن و شوهر بار می آید. بدون تردید همانطور که در مورد هر اقدام حقوقی دیگر ضروری است، پیش از ازدواج نیز باید در مورد ابعاد حقوقی گوناگونی که این رفتار دارد، با یک یا چند نفر وکیل خانواده خانم یا آقا و یا متخصص در رشته حقوق مشورت داشت.
به طور کلی مسائل حقوقی مربوط به ازدواج در دو دسته کلی امور حقوق مالی و غیر مالی تقسیم می گردد. برخی از مصادیق موضوعات حقوقی مالی عبارتند از: مهریه زوجه، نفقه زوجه، اجرت المثل ایام زوجیت، جهیزیه و هدایای خواستگاری و … . موضوعات غیر مالی مطرح در مشاوره حقوقی ازدواج نیز مسائلی از قبیل حقوق کیفری خانواده، قرابت و نسبیت، حضانت و سرپرستی را شامل می شود.
مزیت مشاوره حقوقی ازدواج
عقد نکاح اعم از دائم یا موقت به انحاء مختلف ممکن است انعقاد یابد. مطابق با قانون حمایت خانواده مرد مکلف است ازدواج دائم را در دفاتر ثبت رسمی ازدواج و طلاق به ثبت برساند. موارد ازدواج موقت نیز در صورت وجود شرایط خاصی مثل باردار شدن زوجه، می بایست در دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق به ثبت برسد. در صورتی که مرد بر خلاف مقررات قانونی، ازدواج خود را به ثبت نرساند ممکن است به مجازات جزای نقدی یا حبس محکوم گردد.
پس از امضای قرارداد ازدواج یا انعقاد نکاح به هر شیوه قانونی دیگر، زوجین می بایست قواعد حاکم بر نظام حقوقی خانواده را رعایت نمایند. در صورتی که زوجین مسلمان شیعه باشند، با انعقاد عقد ازدواج کلیه قواعد مقرر در قانون حمایت خانواده می بایست رعایت گردد. برای مثال در طول زوجیت، مرد حق ندارد بدون اجازه زوجه همسر جدیدی اختیار نماید. یا در صورت فوت شوهر، زوجه می بایست چهار ماه و ده روز عده وفات نگه دارد. زوجه در طول عقد ازدواج و پس از آن تا پایان مدت عده، نمی تواند به ازدواج با مرد دیگری تن در دهد. در صورتی که پیش از به پایان رسیدن عده، زن به عقد مرد دیگری درآید طرفین مرتکب جرم شده اند و به مجازات تعزیری محکوم می گردند. همچنین در صورتی که میان آنان نزدیکی صورت گیرد، در صورت وجود شرایط قانونی زوجه به حد محصنه محکوم می گردد.
از نظر حقوق مالی خانواده از لحظه وقوع ازدواج، کلیه هزینه های معیشت زوجه از جمله هزینه مسکن، خوراک، پوشاک و … بر عهده شوهر قرار می گیرد. پس از وقوع اولین نزدیکی میان زوجین، مهریه زوجه کاملاً به مالکیت او در می آید. در صورتی که مهریه به صورت عندالمطالبه معین شده باشد، به محض مطالبه زوجه زوج می بایست آن را پرداخت نماید.
مشاوره حقوقی ازدواج درباره تعیین و مطالبه مهریه
همانطور که اشاره شد مهریه یا صداق یکی از حقوق مالی زن در ازدواج است که ممکن است پیش از انعقاد نکاح، هنگام انعقاد نکاح یا پس از آن تعیین گردد. به مجرد وقوع عقد، زن مالک مهریه می شود و اگر به صورت عندالمطالبه تعیین شده باشد زن می تواند آن را از زوج مطالبه نماید. البته در صورتی که به یکی از علل قانونی عقد نکاح پیش از وقوع نزدیکی زوجین فسخ گردد، مطابق با قانون مدنی چیزی از مهریه به زوجه تعلق نمی گیرد. مگر این که دلیل فسخ نکاح بیماری عنن مرد باشد، که در این صورت مستحق دریافت مهریه خواهد بود.
ممکن است در ضمن عقد نکاح مهریه به صورت عندالاستطاعه تعیین شده باشد. در این حالت زن تنها در صورتی می تواند مهریه را مطالبه کند که شوهر توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته باشد. در صورتی که مرد از پرداخت مهریه زوجه خودداری نماید، زوجه می تواند به دادگاه خانواده مراجعه نموده و دادخواست مطالبه مهریه را طرح نماید. رسیدگی به دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است. در صورتی که زوجه توانایی مالی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، باید درخواست اعسار مطرح کند. در صورتی که دادگاه زوجه را از پرداخت هزینه های دادرسی ناتوان تشخیص دهد، حکم اعسار او را صادر می کند. با صدور حکم اعسار، زوجه از پرداخت هزینه های دادرسی به صورت موقت معاف می شود.
پس از تقدیم دادخواست، دادگاه خانواده با تعیین وقت دادرسی و ابلاغ آن به زوجین، جلسه رسیدگی را تشکیل داده و موضوع را مورد بررسی قرار می دهد. پس از بررسی دلایل و مستندات زوجین، دادگاه خانواده در خصوص مطالبه مهریه رای صادر می کند.
دریافت مشاوره
گروه وکلای راهکار با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
