بعد از آنکه زن و شوهر زندگی مشترک را آغاز کردند ، نسبت به یکدیگر تعهداتی پیدا خواهند کرد. عدم انجام تعهدات از سوی هر یک از زوجین (اعم از زن یا شوهر) ، میتواند از نظر قانون ، خودداری از وظایف همسری تلقی شود .
در چنین مواردی ، قانون از زوج یا زوجه ای که خواهان برخورد با شریک غیرمتعهد میشود ، حمایت میکند .
تمکین از وظایف همسری ، یکی از موارد اختلاف برانگیز در زندگی زناشویی است که غالباً دستمایه ای برای شوهر برای تنظیم دادخواست عدم تمکین زوجه ، فراهم میکند. در این موارد زوج میتواند ابتدا اظهارنامه الزام به تمکین را برای زوجه ارسال نماید. چنانچه پس از تعیین مهلت ، زوجه اقدامی در جهت رفع تمکین نکرد، آنگاه زوج میتواند به دادگاه مراجعه و دادخواست عدم تمکین زوج را مطرح و در صورت لزوم دادخواست طلاق را مطرح نماید.
اظهارنامه الزام به تمکین ، زمانی صادر می شود. که زن از تمکین(اعم از خاص و عام) خودداری نموده و شوهر از طریق مراجع قانونی خواستار الزام به تمکین زن می باشد.
هر گاه مرد خواهان الزام به تمکین زن باشد ، قبل از هر چیز لازم است شرایط تمکین از جمله مسکن ، خوراک و پوشاک مناسب را برای زوجه فراهم آورده باشد. یعنی نفقه زن را داده باشد و سپس برای الزام به تمکین اقدام نماید.
در این مقاله قصد داریم به این نکته بپردازیم که آیا زوج در هر شرایطی میتواند نسبت به ارسال اظهارنامه الزام به تمکین اقدام نماید؟ و آیا ارسال اظهارنامه الزام به تمکین میتواند برای زوجه ، الزامات قانونی به همراه داشته باشد؟ و نهایتاً اینکه قانون در چنین مواردی چه حمایتی از طرفین به عمل می آورد؟
پس تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید تا در این زمینه بیشتر بدانیم.
آشنایی با مفهوم الزام به تمکین
زوجه پس از عقد ازدواج و آغاز زندگی مشترک هم از نظر انجام امورات زندگی و داخل منزل در حد متعارف باید وظایف خود را انجام دهد و هم از نظر رابطه زناشویی به وظایف خود عمل کند. البته وظایف همسری محدود به زن نیست و مرد نیز در قبال این اقدامات از طرف زوجه ، وی نیز متقابلاً باید به وظایف خود عمل کند و پشتوانه محکمی برای همسر خود در زندگی باشد.
به وظایف کلی زن در خانه تمکین عام ، و به وظایف ناشی از یک رابطه زناشویی متعارف و رضایتبخش ، تمکین خاص گفته میشود.
اگر زن این وظایف را انجام ندهد و به اصطلاح از شوهر تمکین نکند ، در حقیقت ناشزه محسوب میگردد. یعنی از تمکین در زندگی زناشویی خودداری کرده است.
در اینگونه موارد قانون به زوج این اختیار را داده است که تحت عنوان عدم تمکین وارد یم دعوای حقوقی شده و همسرش را ملزم به تمکین نماید. به این اقدام الزام به تمکین گفته میشود.
ارسال اظهارنامه الزام به تمکین
فرض کنید در یک زندگی مشترک ، مرد وظایف همسری خود را به جا آورده باشد. یعنی هم به لحاظ اخلاقی و توجه به نیازهای همسر ، محیط خانه را در شان یک زندگی متعارف حفظ نموده و هم مسکن ، خوراک و پوشاک مناسب برای همسرش تدارک دیده باشد.
همچنین فرض کنید زوجه بی توجه به مواردی که بیان شد ، به نیازهای روحی و جنسی مرد بی توجه باشد و پاسخ در حد معقول و متعارف به این نیازها ندهد.
در چنین مواردی مرد میتواند ابتدا با مذاکره و گفتکو زن را مجاب به وظایف همسری خود نماید. چنانچه زن باز هم مسیر خود را طی نمود و به عدم تمکین از همسر خود (عام یا خاص یا هر دو) ادامه داد، زوج میتواند ابتدا برای همسر خود اظهارنامه الزام به تمکین ارسال نماید.
در دعوای عدم تمکین ، زوج باید اثبات نماید که زوجه منزل مشترک را ترک کرده و با وجود پرداخت نفقه و فراهم بودن شرایط مناسب زندگی ، از تمکین خودداری کرده است.
به طور معمول ، آقایان، برای اثبات این مساله، اقدام به ارسال و فرستادن یک اظهارنامه، برای همسر خود کرده و ضمن آن ، با تصریح به اینکه کلیه امکانات زندگی برای زوجه فراهم بوده ، از وی می خواهند تا در مهلت تعیین شده به منزل بازگردد. این اظهارنامه ، که در صورت عدم بازگشت زوجه به منزل و طرح دعوای تمکین ، ضمیمه دادخواست تمکین خواهد شد، اظهارنامه عدم تمکین نام دارد.
برای ارسال اظهارنامه عدم تمکین ، مرد میتواند به نزدیکترین دفتر خدمات قضایی مراجعه کند. در چنین شرایطی اظهارنامه الزام به تمکین برای زن ارسال و مهلت مشخصی برای زن در نظر گرفته می شود.
دادخواست الزام به تمکین
چنانچه اظهارنامه الزام به تمکین تاثیری در وظایف زوجه در قبال همسرش نداشت و زوجه به تمکین از شوهر خود مبادرت نکرد ، شوهر می تواند به دادگاه خانواده مراجعه و دادخواست الزام به تمکین را ارائه دهد. در این مرحله ممکن است با گزینه های متعددی مواجه باشیم. از جمله ، ممکن است پس از شنیدن اظهارات زن و مرد ، زوجه نتواند دلایل محکمه پسند و قانونی برای عدم تمکین ارائه کند. در نتیجه دادگاه حق را به مرد بدهد، که در این صورت دادگاه زن را ناشزه اعلام میکند. در این صورت ، زن از دریافت نفقه محروم میشود .
به استناد ماده 1108 قانون مدنی ، هرگاه زن از وظایف زوجیت در زندگی زناشویی ممانعت ورزد مستحق دریافت نفقه نمی باشد. به این معنا که مرد الزامی برای پرداخت نفقه به زن ندارد و زن نمی تواند قانونا خواستار مطالبه آن گردد.
در چنین شرایطی، زن از حق تنصیف دارایی های مرد پس از طلاق محروم می گردد. همچنین ، امکان ازدواج مجدد برای مرد بوجود می آید.
دریافت وکیل
گروه وکلای راهکار با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.