اصولاً رسیدگی به هر شکایتی نیاز به ارائه دلایلی دارد که در قانون بر شمرده شده باشند که می تواند همزمان در اثبات دعاوی حقوقی و کیفری کاربرد داشته باشد. قسم یا سوگند یکی از این ادله می باشد.سوگند در صورتی به عنوان دلیل در دعاوی حقوقی مورد پذیرش قرار می گیرد که خواهان دلیلی برای اثبات ادعای خود نداشته باشد، در این صورت خوانده دعوی سوگند یاد می کند و دعوا ساقط می گردد اما سوگند تنها منحصر به این مورد نمی باشد و در برخی موارد شاهدان یا گواهان نیز باید قبل از ادای شهادت سوگند یاد نماید.
قانونگذار شرایطی را برای ادای شهادت و نیز خود گواهان تعیین نموده است.
- شاهد باید بالغ، عاقل، با ایمان و عادل باشد. طهارت مولد داشته و همچنین دربارهی موضوع شهادت ذی نفع نباشد و همچنین خود جایگاه اجتماعی درستی داشته و تکدیگر و ولگرد نباشد.
چنانچه شاهدی هریک از شرایط را دارا نبودترتیب اثر دادن به شهادت وی منوط به نظر دادرس یا قاضی می باشد.
شهادت باید به گونهای باشد که فرد خود چیزی را که شهادت میدهد دیده باشد و از روی علم به آن گواهی میدهد و هرچه یقین شاهد از شهادتش بیشتر باشد، به شهادت به معنای درست نزدیکتر و در نزد قانون مورد پذیرش است. قانونگذار در برخی دعاوی تعداد اشخاصی را که برای اثبات دعوا لازم است ذکر نموده است و در موارد دیگر ممکن است ادای شهادت از سوی دو شخص باعث اقناع وجدانی دادرس بشود.
گواهی گواهان باید به نحوی باشد که صرفنظر از یقین کامل گواه به مفاد شهادت و اظهارات خود، ارتباط موضوعی کامل با موضوع دعوی داشته باشد.
و بسیار مهم است که تمامی گواهان حاضر در دادگاه، در مفهوم و اساس شهادت با یکدیگر توافق داشته باشند. اینکه اساس بیان واقعه در نظر شاهدان یکی باشد بسیار مهم است.
دادگاه برای سنجش میزان صحت شهادتها هر یکی از شهود را به تنهایی حاضر میکند و قاضی و اصحاب دعوا، از جمله وکلای طرفین دعوا، آزادند که سوالات خود را مطرح کنند. کسی حق قطع کردن گفتههای شاهد را نداشته و شاهد تنها بر اساس حافظهی خود شهادت میدهد.
آیا قسم دروغ در دادگاه جرم محسوب میشود؟
چنانچه فردی در دادگاه برای تبرئه و یا محکوم شدن فردی، به دروغ قسم بخورد و روند قضایی بر اساس گفتهی او تحت تأثیر قرار گیرد. چنانچه بعدها اثبات گردد که سوگندهای او دروغ بوده و ادلهای برای اثبات دروغ بودن سوگند شاهد وجود داشته باشد. طرف متضرر دعوای پیشین میتواند از او به خاطر این قسم دروغ شکایت کرده و در فرضی که بتواند اثبات نماید که مفاد شهادت کذب بوده، دادگاه علی القاعده حکم به محکومیت شاهد خواهد داد.
مجازات قسم دروغ در دادگاه
افرادی که در دادگاه و حضور مراجع رسمی اقدام به شهادت دروغ و غیر واقع میکنند، در صورت دروغ بودن شهادتشان، بنا به اهمیت و شدت مسئله بنا بر تشخیص قاضی، میتوانند از سه ماه و یک روز تا دو سال به حبس محکوم شده و همچنین از یک میلیون و پانصدهزار ریال تا دوازده میلیون ریال جریمه نقدی محکوم شوند.
نکته قابل ذکر دیگر این است که گواهان در صورت احراز و اثبات شهادت دروغ مسئولیت مدنی بابت خسارات وارده به متضرر را دارند و چنانچه بین شهادت دروغ و ورود ضرر رابطه سببیت وجود داشته باشد، متضرر می تواند از گواه خسارات ناشی از گواهی دروغ را دریافت نماید و دادگاه ها علی القاعده حکم به پرداخت خسارت صادر می نمایند.
رجوع از شهادت
چنانچه به موجب حکم قطعی دادگاه محرز گردد که گواهان به دروغ شهادت داده اند و بر مبنای شهادت دروغ حکم صادر گردیده باشد، محکوم علیه می تواند با ارائه حکم مبنی بر کذب بودن شهادت، تقاضای اعاده دادرسی نماید و دادگاه صادر کننده حکم، با پذیرش اعاده دادرسی حکم مذکور را نقض خواهد نمود.
روش شکایت از قسم دروغ
برای شکایت از قسم دروغی که در دادگاه خورده شده و بلا اثر کردن آن، به مانند هر شکایت دیگری باید از طریق ثبت شکوائیه در سامانهی ثنا توسط دفاتر خدمات قضایی اقدام کنید. و شواهد و مدارک کافی از دروغ بودن شهادت را نیز در اختیار داشته باشید تا در هنگام دادرسی به دادگاه ارائه کنید. در برخی مواقع اثبات درستی ادعای شما در دادگاه در کنار دشوار بودن، دارای حساسیت و اهمیت نیز میباشد. و توجه داشته باشید که اثبات شهادت دروغ در دادگاه، نه تنها اثبات این پرونده بلک تأثیر گذار در نتیجهی پروندهای که در آن قسم دروغ خورده شده است نیز میباشد. از این رو شایسته است که برای دلخواه پیش رفتن شرایطتان از وکیلی مجرب در این زمینه نیز مشورت بگیرید.
