یکی از سؤالات رایجی که سؤال اغلب خانم‌ها و آقایان است این است که آیا زن ناشزه حق طلاق دارد یا خیر. در این پست قصد داریم در رابطه با موضوع حق طلاق زن ناشزه باهم به گفتگو بپردازیم. یکی از مهم‌ترین مشکلات زنان که یک نوع بلاتکلیفی است و باعث ایجاد عقد نکاح می‌شود، تمکین از شوهر است. به‌صورت کلی دو نوع تمکین وجود دارد که ما آن‌ها را بانام تمکین خاص و تمکین عام می‌شناسیم.
تمکین در زندگی زناشویی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و ممکن است این تکلیف در قانون برای طرفین به وجود بیاید. حال ممکن است این سؤال مطرح شود که یک زن در صورت عدم تمکین و ناشزه بودن آیا می‌تواند درخواست طلاق بدهد و از شوهرش جدا شود؟ یا ممکن است بسیاری از افراد بپرسند که آیا عدم تمکین بودن می‌تواند موجب ایجاد مشکلاتی برای زنان شود و آیا ممکن است حق طلاق را از زن بگیرد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر روی موضوع حق طلاق زن ناشزه حرف بزنیم.
آیا در صورت عدم تمکین زن می‌تواند طلاق بگیرد؟
برای این سؤال یک پاسخ قطعی و واحد وجود ندارد. در این‌گونه موارد بررسی می‌شود که آیا زن به‌صورت عمدی تمکین نمی‌کند یا اینکه زن دلیل موجهی دارد و از این کار خودداری می‌کند. در صورت که زن دلایلی برای کار خود دارد و زیر یک سقف با شوهرش زندگی نمی‌کند نمی‌توان حق طلاق را از وی گرفت. مثلاً زن از ترس خشونت فیزیکی شوهرش نمی‌خواهد با او زندگی کند. در غیر این صورت یعنی درصورتی‌که زن هیچ دلیل موجهی برای اینکه با شوهرش زندگی کند را نداشته باشد و با او نخواهد زیر یک سقف زندگی کند می‌توان حق طلاق را از وی گرفت.
اگر زن دلیل موجهی برای طلاق گرفتن نداشته باشد دادگاه حق طلاق را از وی می‌گیرد و زن باید از طریق طلاق خلع یا طلاق توافقی با شوهرش سر این مسئله به توافق برسد. در این مورد زن باید سعی کند که رضایت همسر خودش را برای طلاق به دست بیاورید و همچنین در این مورد مجازاتی برای عدم تمکین زن لحاظ نخواهد شد. نکته‌ای که در اینجا مهم است این است که اگر زن یک دلیل قوای برای ارائه به دادگاه نداشته باشد حق طلاق از وی گرفته می‌شود. زنان باید دلایلی مانند نپرداختن حق نفقه از سوی مرد، خشونت و غیره را به دادگاه ارائه دهد تا بتوانید حق طلاق را بگیرید.
در صورت عدم تمکین از سوی زن آیا می‌تواند درخواست طلاق عسر و حرج کند؟
اثبات عسر و حرج از سوی زن برای دادگاه می‌تواند حق طلاق را به وی برگرداند. عسر و حرج به معنای اثبات شرایط سخت و غیر قابل‌تحمل در زندگی است. این حکم در ماده 1130 قانون مدنی آورده شده است که بر اساس این ماده: در صورت که عسر و حروج اتفاق افتاده باشد و زن نتواند زندگی مشترک را ادامه دهد وی می‌تواند به دادگاه بروید و تقاضای طلاق کند.
در صورتی که این امر اثبات شود دادگاه به زن حق طلاق می‌دهد و اگر مرد هم راضی نباشد زن به اذن دادگاه طلاق داده خواهد شد و مرد هیچ‌گونه حق نظری نخواهد داشت. حق طلاق زن ناشزه بر اساس قانون کشورمان تعیین و قابل اجرا است.
بندهای ماده 1130 قانون مدنی حق طلاق زن ناشزه
مهم‌ترین بندهای قانون 1130 قانون مدنی حق طلاق زن ناشزه عبارت‌اند از:
- اگر مرد زندگی خانوادگی را بدون توجیه به مدت 6 ماه یا بیشتر به‌صورت متوالی ترک کرده باشد یا به مدت 9 ماه غیر متوالی در طول یک سال این کار را بدون عذر موجه انجام داده باشد.
- اگر مرد به اعتیاد یا ایدز مبتلا شده باشد یا اگر مرد به مشروبات الکلی مصرف کند و این کارها به زندگی زناشویی و اجتماعی ضربه بزند، در این صورت با اثبات این شرایط زن حق طلاق را مال خود خواهد کرد.
- اگر شوهر به مدت 5 سال یا بیشت به حبس محکوم‌شده باشد در صورت که زن درخواست دهد می‌تواند حق طلاق را بگیرد.
- اگر مرد با زن به‌صورت خشونت‌آمیز رفتار کند و اقدام به ضرب و شتم وی کند یا هر شرایطی که عسر و حروج را برای زن در پی داشته باشد در این صورت زن می‌تواند حق طلاق را مال خود کند.
اگر زن تمکین نکند می‌تواند از حق طلاق خلع استفاده کند؟
همان‌طور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، اگر زن تمکین نکند می‌تواند از حق طلاق خلع استفاده کند. در صورت که زن نتواند پایمال کردن قوانین دوازده‌گانه ازدواج را از سوی شوهر اثبات کند می‌تواند با تکیه‌بر قوانین طلاق خلع، حق طلاق را مال خود کند. در این شرایط زن باید با پرداخت مبلغی شوهرش را راضی کند که او را طلاق بدهد. این شرایط در قانون تحت عنوان طلاق خلع شناخته می‌شود و هیچ ایراد قانونی برای آن وجود ندارد.
بر اساس ماده 1146 قانون مدنی طلاق خلع به طلاقی اشاره دارد که زن با توجه به تنفری که از شوهرش دارد به هر طریقی که باشد می‌خواهد از او جدا شود، در این شرایط زن یا باید مالی را به شوهرش پرداخت کند یا مهریه خود را ببخشد. مالی که زن باید به شوهرش ببخشد باید معادل، مهریه آن‌ها باشد و یا کمتر از مقدار مهریه باشد. در بعضی از موارد می‌تواند حتی بیشتر از مهریه نیز باشد. در صورت که مرد آن را نپذیرد زن نمی‌تواند طلاق بگیرد و حق طلاق باید توسط دادگاه تعین تکلیف شود.
همان‌طور که گفتیم طلاق خلع به طلاقی اشاره دارد که در آن زن با بخشش مال به مرد مایل به گرفتن طلاق خواهد شد. در صورت که مرد آن را بپذیرد حق طلاق مال زن است و اگر نپذیرد خیر؛ اما در جواب سؤال اینکه اگر زن تمکین نکند حق طلاق را می‌تواند مال خود بکند، باید گفت که اساساً این نوع طلاق ارتباطی با عدم تمکین کردن زن ندارد.
