مال و اموالی که از هر فردی بعد از فوت او به جا می‌ماند به عنوان ماترک شناخته می‌شود. با توجه به اینکه متوفی دیگر امکان استفاده از اموال دنیوی خودش را ندارد، این اموال بین بستگان او بر اساس طبقات ارث تقسیم می‌شود.
علاوه بر اموال منقول و غیرمنقول که از متوفی به جامانده، دیون و بدهی‌هایی که فرد بر عهده داشته نیز باید توسط وراث او پرداخت شود. به همین دلیل است که پس از فوت هر فردی ابتدا باید تحریر ترکه انجام شود تا لیست دیون و بدهی‌ها و دارایی‌های متوفی مشخص شود. سپس وراث می‌توانند دیون متوفی را پرداخت کنند و مابقی دارایی به جا مانده از فرد را طبق مراحل انحصار و وراثت تقسیم کنند.
برای کسب اطلاعات دقیق و کامل درباره نحوه تقسیم ترکه و انحصار و وراثت اموال به جا مانده از متوفی از طریق واتساپ می‌توانید با مشاورین حقوقی راهکار در ارتباط باشید.
تحریر ترکه چیست؟
تحریر در لغت به معنای نگاشتن یا نوشتن است و تحریر ترکه به معنی نوشتن لیست اموال منقول و غیرمنقول و بدهی‌ها و مطالب متوفی خواهد بود. در واقع در تحریر ترکه لیست دارایی‌ها و دیون و بدهی‌های متوفی نوشته می‌شود تا وراث بتوانند طبق قانون به آن‌ها رسیدگی کنند.
برای تحریر ترکه قوانین مشخص وجود دارد و وراث تنها می‌توانند طبق این قوانین تحریر ترکه را انجام دهند. این قوانین در ادامه جهت آشنایی بیشتر توسط راهکار ارائه شده است.
هر کدام از وراث یا نماینده قانونی فرد می‌تواند درخواست تحریر ترکه را برای مشخص شدن لیست اموال و بدهی‌های متوفی داشته باشد.
اگر متوفی فردی را به عنوان وصی خودش برای تقسیم اموال تعیین کرده باشد، این فرد می‌تواند درخواست تحریر ماترک به جامانده از متوفی را داشته باشد.
اگر بین وراث یک نفر غایب یا محجور وجود داشته باشد، فردی که امین او است می‌تواند درخواست تحریر ترکه را داشته باشد.
در صورتی که وراث متوفی برای قبول یا رد ترکه تفاهم نداشته باشند تحریر ترکه اجباری خواهد بود.
اگر در بین وراث متوفی محجور یا غایب وجود داشته باشد مثلاً یکی از وراث جنین باشد، تحریر ترکه لازم است.
اگر متوفی تابعیت کشور خارجی را داشته باشد، حتماً باید تحریر ترکه انجام شود.
تقسیم ترکه چیست؟
طبق قانون جدید تقسیم ترکه تنها در صورتی وراث می‌توانند اموال به جا مانده از متوفی را تقسیم کنند که دیون ماترک متوفی را پذیرفته باشند؛ یعنی باید ابتدا تحریر ترکه انجام شده و میزان دیون و بدهی‌ها و دارایی‌های متوفی مشخص شود، سپس بدهی‌های متوفی از روی اموال و دارایی او پرداخت شود تا وراث بتوانند مابقی اموال را تقسیم کنند.
برای تقسیم ترکه لازم است که مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و… که دیون و بدهی‌های متوفی نسبت به همسرش است پرداخت شود.
تقسیم ترکه می‌تواند با توافق وراث و پس از دریافت گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی متوفی انجام شود.
در صورت عدم توافق وراث، اموالی که قابل تقسیم شدن هستند طبق قانون تقسیم به افراز و بر اساس سهم‌الارث هر کدام از وراث بین آن‌ها تقسیم خواهد شد.
در صورتی که اموال متوفی قابل تقسیم نباشند، به عنوان مثال دو تخته فرش و یک یخچال از او به جا مانده باشد تقسیم به تعدیل انجام می‌شود؛ یعنی اموال متوفی طبق برابری بها یا به قید قرعه بین وراث فرد تقسیم خواهد شد.
اگر یکی از وراث سهم‌الارث بیشتری از سایر افراد دریافت کرده باشد موضوع تقسیم به رد اموال متوفی مطرح می‌شود. در این شرایط فردی که مال بیشتری دریافت کرده باید بهای آن را به سایر وراث بپردازد.
در صورتی که هیچ کدام از وراث برای تقسیم ترکه به توافق نرسند موضوع اجبار به فروش از طریق مزایده و تقسیم ثمن مطرح می‌شود. در این شرایط دادگاه مال به جا مانده را به مزایده گذاشته و می‌فروشد. سپس سهم وراث از مبلغی حاصل از فروش مال به حساب دادگستری واریز شده پرداخت می‌شود.
بر اساس ماده ۲۱۸ قانون امور حسبی، در طول فرآیند تحریر ترکه هر گونه دخل و تصرفی در اموال ماترک متوفی مگر برای محافظت از آن‌ها ممنوع است.
مراحل تحریر ترکه
برای انجام مراحل انحصار وراثت ابتدا باید تحریر ترکه انجام شود. مراحلی که برای تحریر ماترک به جا مانده از متوفی باید انجام دهید به صورت زیر است:
تنظیم دادخواست تحریر ترکه با کمک وکیل
ثبت دادخواست تحریر ترکه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
انتشار آگهی تقسیم ترکه توسط شورا در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار جهت اطلاع سایر وراث
تعیین بازرس جهت بررسی و نگارش دارایی‌ها و دیون متوفی
صدور حکم تحریر ترکه جهت پرداخت دیون متوفی و تقسیم مابقی اموال
مدارک لازم برای تحریر ترکه
برای انجام تقسیم ترکه باید مدارکی که لازم است را ارائه کنید. این مدارک عبارتند از:
شناسنامه و گواهی فوت متوفی
استشهادیه محضری
رسید پرداخت مالیات بر ارث
کپی برابر اصل شده شناسنامه وراث
درخواست تحریر ترکه
وکیل انحصار وراثت
جهت ثبت درخواست تحریر ماترک متوفی باید به قوانین انحصار وراثت آشنایی داشته باشید. مخصوصاً در شرایطی که در خارج از کشور هستید نیاز است که شرایط تقسیم ارث در غیاب وراث را بشناسید. وکیل انحصار وراثت با تمام قوانین این حوزه آشنا است و کمکتان می‌کند تا تحریر و تقسیم ترکه را به راحتی انجام دهید.
موسسه حقوقی راهکار با وجود بهترین وکیل انحصار وراثت این امکان را برای افراد مختلف فراهم کرده است که تحریر و تقسیم ترکه متوفی را در کمترین زمان به سرانجام برسانند؛ و اموالی که از متوفی به جا مانده را بین وراث تقسیم کنند.
